Tym razem przedstawiamy mięśniochwat, inaczej nazywany mioglobinurią porażenną lub chorobą poświąteczną. W języku angielskim występują dwie formy nazewnictwa: extertional rhabdomyolisis – postać ciężka lub tying-up – forma łagodna.

   Jest to choroba mięśni koni – miopatia przeciążeniowa, która powstaje na skutek zaburzeń przemiany materii w mięśniach. W komórkach mięśniowych dochodzi do uszkodzenia mechanizmu zarządzającego transportem jonów wapnia, powstaje obrzęk wewnątrzkomórkowy, prowadzący do śmierci komórki mięśniowej, a co za tym idzie do uwalniania z niej mioglobiny (nośnik tlenu w mięśniach). Wskutek obrzęku komórek zwiększa się objętość mięśnia, co powoduje napięcie powięzi i bardzo silny ból!

   Chociaż od dawna postulowano kwasicę mleczanową, jako jedną z głównych przyczyn mięśniochwatu porażennego u koni, nie udało się jak dotąd udowodnić występowania tego typu kwasicy u koni dotkniętych chorobą. Co więcej, stężenie kwasu mlekowego we krwi i mięśniach koni cierpiących na mięśniochwat jest zawsze niższe niż u zdrowych koni wyścigowych bezpośrednio po biegu. Wskazuje to na konieczność zmiany powszechnie panującego poglądu o istotnej roli kwasu mlekowego w wywoływaniu mięśniochwatu porażennego u koni.

OBJAWY

   W zależności od formy, z jaką mamy do czynienia pierwsze objawy kliniczne mogą pojawić się już w czasie treningu lub parę minut po. Już w czasie jazdy można odczuć ze koń zwalnia tempo, niechętnie idzie do przodu, stąpa sztywno zadnimi nogami, staje, zaczyna się pocić, mięśnie zadu stają się napięte i sztywne. Bardzo często trudno jest nawet takiego konia doprowadzić do stajni. Objawy towarzyszące to lekkie objawy kolkowe. Koń jest niespokojny, grzebie nogą w boksie, w stanie zaawansowanym z powodu silnego rozpadu komórek mięśniowych i uwalniania mioglobiny, mocz staje się koloru ciemnobrunatnego.

   Należy pamiętać, że czasami może dochodzić do porażenia jednej strony zadu, co czasami może być mylone z kulawizną. Koń w takim przypadku ciągnie nogę, trudno mu ja zgiąć i obciążyć.

PRZYCZYNY

   Najczęstszą przyczyną sporadycznego mięśniochwatu jest nadmierny wysiłek przekraczający stopień wytrenowania konia. Pod pojęciem tym rozumiemy zarówno krótkotrwały intensywny trening, jak i długotrwały rajd. Przypadki sztywności mięśni i mięśniochwatu porażennego nasilają się także w przypadkach chorób wirusowych atakujących układ oddechowy koni wywoływanych przez wirusy Herpes typu pierwszego i przez wirusy grypy.

   Jak sama nazwa wskazuje, „choroba poświąteczna” występuje gdy koń przez jakiś czas nie był w treningu, a karmiono go taką samą ilością owsa. Po takiej przerwie nawet niewielki trening może doprowadzić do mięśniochwatu.

   Niedobór elektrolitów u koni może być wynikiem niewłaściwego żywienia lub utraty z potem po wyczerpującym wysiłku. Sód, potas, magnez i wapń są niezbędne do prawidłowego skurczu mięśnia i dlatego ważne jest utrzymywanie stężenia tych pierwiastków w przedziale wartości fizjologicznych. Przy ich braku częstym zaburzeniem jest alkaloza metaboliczna związana z niedoborem potasu, magnezu i wapnia. Wszędzie tam zalecana jest suplementacja w/w makroelementów w formie dodatku do paszy.

JAK ZAPOBIEGAĆ?

– odpowiednia dieta dostosowana do intensywności użytkowania konia,

– regularny trening,

– pamiętajcie o zmniejszeniu racji żywieniowej (owsa) jeśli koń mniej pracuje danego dnia

CO ZROBIĆ ZANIM PRZYJEDZIE LEKARZ?

– jak najszybciej należy umieścić konia w stajni, zapewnić mu spokój, można założyć derkę,

– nie karmić owsem przez najbliższe dni,

– zapewnić wodę,

   Wizyta lekarza jest konieczna, przede wszystkim w celu podania leków przeciwbólowych. Czasami trzeba uzupełnić płyny. Weterynarz musi również potwierdzić chorobę i okreslić stopień jej zaawansowania. Lekarz powinien pobrać krew do badania na określenie poziomu takich enzymów jak: CK (kinaza kreatynowa), AST (aminotransferaza asparaginianowa), LDH (dehydrogenaza mleczanowa).